Монгол Улсын газрын тосны бүтээгдэхүүн, шатахууны нөөц ОХУ-аас бүрэн хамаардаг. Тус улсаас дотоод зах зээл дэх шатахууны үнийн өсөлтийг тогтворжуулах, бууруулах зорилгоор экспортыг түр хугацаагаар хязгаарласан тул манай улсад шатахууны хомстол үүсээд байна.Засгийн газраас 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөртөө газрын тос боловсруулах үйлдвэр байгуулах зорилт дэвшүүлсэн. Үүний дагуу Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлээр Дорноговь аймгийн Алтанширээ сумын нутагт “Газрын тос боловсруулах үйлдвэр барих” төслийг хэрэгжүүлж эхэлсэн.
Өдгөө төслийн ажил бүтээн байгуулалт руу шилжжээ. Одоогоор цэвэр усны систем, үерийн ус зайлуулах систем, шугам хоолойн сувгийн ажил өрнөж байна. Мөн оффис, лаборатори, гал команд зэрэг технологийн бус байгууламжийн ажил үргэлжилж байгаа аж.
Энэ талаар УУХҮЯ-ны Уул уурхайн бодлогын газрын техник, технологийн хэлтсийн дарга Ч.Цогтбаатар "Газрын тос боловсруулах үйлдвэр баригдаж байгаа. Томоохон бүтээн байгуулалтад шугам хоолойгоос эхлээд асуудал олон. Үйлдвэр баригдах шатандаа явж байна. Энэ үйлдвэрийг ашиглалтад оруулж шатахуунаа дотооддоо үйлдвэрлэдэг болох зайлшгүй шаардлага бий гэдэг дохиог өгч байна. Манай улсын шатахууны нийлүүлэлт 100 хувь импортоос хараат байгаа учраас хомстолд орж, асуудал үүслээ.. Тиймээс дотооддоо үйлдвэртэй болох асуудал чухал" гэв.
Жилд 1,5 сая тонн газрын тос боловсруулах хүчин чадалтай энэхүү үйлдвэрийг 2024 онд ашиглалтад оруулахаар бүх нөөц бололцоогоо дайчлан ажиллаж байна гэж УУХҮ-ийн сайд Г.Ёндон мэдээлсэн.
Мөн газрын тосны боловсруулах үйлдвэр баригдсанаар түлш шатахууны импортын хамаарлаас гарч, валютын гарах урсгал 20 орчим хувиар буурна. Мөн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 10 хувиар нэмэгдэж, улсын болон орон нутгийн төсвийн орлого 150 сая ам.доллароор өсөж, 600 гаруй ажлын байр шинээр бий болж, үйлдвэрийг дагасан жижиг дунд үйлдвэрлэл хөгжинө гэдэг тооцооллыг Засгийн газраас танилцуулсан юм.
Манай улс жил бүр нэг сая орчим тонн түүхий тосыг БНХАУ-д экспортолдог. Гэвч шатахууны хэрэглээнд жилдээ 1.2 тэрбум орчим ам.доллар зарцуулж байна.
ЭХ СУРВАЛЖ: GOGO.MN
